Mỗi quyết định mua và bán đều có xác suất thành công hay thất bại nhất định. Nhiệm vụ của một nhà đầu tư là làm hiệu số giữa số tiền được từ các lần thắng và số tiền mất từ các lần thua đạt mục tiêu lợi nhuận đề ra. Không có giao dịch nào chắc thắng 100%, các phân tích kỹ thuật chỉ làm tăng cơ hội cho điều này xảy ra mà không thể chắc 100% được.
9. Chọn thời điểm giao dịch
Những mặt hàng đại trà như rau muống ngoài chợ thuộc về một thị trường cạnh tranh hoàn hảo. Trong chợ có rất nhiều người bán và rau muống cũng là món rất nhiều người ăn hàng ngày. Rau muống trong chợ cân bằng tại một mức giá là cân bằng của cung và cầu. Giá hiện nay được neo cố định khoảng 12.000đ/mớ; người bán dựa vào giá này để mua đầu vào còn người mua cũng chấp nhận giá này mà không mặc cả. Một lúc nào đó nó sẽ tăng lên và nhận được sự đồng thuận của bên mua và bên bán.
Cổ phiếu thì rất khác; nó thuộc về một thị trường cạnh tranh không hoàn hảo. Người nắm nhiều thông tin nhất là doanh nghiệp sau đó tới các tổ chức trong và ngoài nước, cuối cùng mới tới nhà đầu tư cá nhân. Cơ hội nào cho nhà đầu tư cá nhân ở một trò chơi mà họ ở thế yếu?
Đó là họ chọn thời điểm chơi lúc mà họ có cơ hội thắng cao. Trong hình 1 là cổ phiếu VND theo tuần từ 2018 tới nay. Có 3 kiểu đi của giá mà bạn có thể thấy:
A: Xu hướng đi lên
B: Xu hướng đi xuống
C: Giao dịch trong khung
Từ 2018 tới 2020 là giai đoạn C của VND, nó dao động trong một biên độ rất hẹp từ 2000 tới 4000đ/cp với khối lượng thấp khoảng 6tr cp mỗi tuần. Từ tháng 8/2020 tới tháng 1/2022 là giai đoạn A nó từ 3000đ/cp nhẩy lên đỉnh cao là 27.000đ/cp; chỉ trong 2 năm nó đã tăng 9 lần. Rồi sau đó nó chuyển sang giai đoạn B vào tháng 11/2022 còn 8000đ/cp. Cứ như vậy các giai đoạn A, B đan xen với nhau. Xen kẽ giữa giai đoạn A và giai đoạn B là giai đoạn C. C có thể rất dài và cũng có thể rất ngắn.
Ta dễ dàng nhận thấy giai đoạn A là dễ đầu tư nhất; dường như bạn mua ở giá nào cũng thắng trừ khi là mua tại đỉnh. Mọi cuốn sách đều khuyên bạn nên đầu tư cổ phiếu tại giai đoạn A, là cổ phiếu đang trong xu thế tăng. Bạn chỉ cần phải trả lời hai câu hỏi:
a. Chọn đúng thời điểm cp vào giai đoạn xu hướng tăng để mua
b. Chọn đúng thời điểm cp kết thúc giai đoạn xu hướng tăng để bán.
Giai đoạn B chỉ phù hợp với đầu tư phái sinh; bán khống tại giá cao và trả cp tại giá thấp. Nhưng VN chưa có phái sinh với từng cp nên ta không bàn tới nó. Và nếu có thì vừa đầu tư thị trường cơ sở vừa đầu tư thị trường phái sinh tiềm ẩn rủi ro cao vì tư duy hai thị trường là khác nhau. Nhà đầu tư cá nhân như chúng ta không có nhiều thời gian như vậy.
Giai đoạn C hoặc là tích lũy hoặc là phân phối; có thể đầu tư được khi nó dao động quanh một khung đủ lớn để ta có thể mua ở cạnh dưới (hỗ trợ) và bán ở cạnh trên ( kháng cự). Tuy nhiên nó cũng không ngon ăn như thế; ta sẽ bàn sau.
Tại sao thị trường lại có xu hướng?
Vì thị trường được dẫn dắt bởi những nhà đầu tư lớn. Họ lặp đi lặp lại quá trình : Tích lũy (mua giá rẻ) -> Đẩy giá tăng -> Phân phối (bán lại tại đỉnh) ->Giá tự giảm khi nđt nhỏ lẻ dẫm đạp lên nhau chạy -> Tích lũy ->…..
Tiền là hữu hạn; mỗi thời điểm sẽ có một vài cổ phiếu được nhà đầu tư quan tâm và họ đổ tiền vào đó tạo nên xu hướng.
Không phải cổ phiếu nào trên thị trường cũng phân ra theo từng giai đoạn như trên. Có những cổ phiếu năm này qua năm khác dao động theo các hướng bất định quanh một khung giá. Đó thường là các cp bị các nhà đầu tư lớn quên lãng; các cp đó nên loại ra khỏi danh sách theo dõi.
Một số đồ thị các cổ phiếu thể hiện xu hướng của cp theo thời gian
- Đồ thị tháng và tuần của công ty Hòa Phát HPG từ năm 2020 tới nay:
Nhìn đồ thị tháng ta sẽ thấy hầu như tháng nào cũng là nến xanh nhưng đồ thị tuần có sự đan xen giữa xanh và đỏ, đồ thị ngày sẽ còn phức tạp hơn nữa. Một nhà đầu tư thiếu kỹ năng vẫn có thể mất tiền trong một xu hướng tăng ta sẽ nghiên cứu sau.
- Đồ thị tuần của công ty Vinamilk VNM từ 2009 tới nay
Đồ thị này cho ta thấy một góc nhìn thế nào là cổ phiếu tích sản. Năm 2009 nó mới chỉ có 7.000đ và đạt đỉnh cao vào tháng 1/2018 ở giá 107.000đ; tăng cỡ 150 lần. Có nghĩa nếu năm 2009 bạn bỏ ra 100.000.000 đồng để mua cp của Vinamilk thì đến năm 2018, sau 10 năm, số tiền đó đã là 15.000.000.000 đồng.
- Biểu đồ tuần của Công ty FLC
Cổ phiếu FLC tháng 9/2020 còn giá 4000đ tăng lên 23.000đ vào năm1/2022 và tới nay thì đã bị hủy niêm yết khi giá về 3000đ. Nhà đầu tư nhỏ lẻ hầu như sẽ thua khi đầu tư vào FLC; không có kỹ thuật phân tích nào giúp bạn lãi với những cp như vậy. Có thể bạn sẽ thắng một chút nhưng sau đó sẽ thua nhiều hơn.
Hầu như giai đoạn nào cũng sẽ có một loại tài sản nào đó bước vào xu hướng tăng. Chứng khoán và bất động sản là hai loại tài sản rất phổ biến. Một nhà đầu tư chuyên nghiệp họ có thể nhẩy qua lại giữa hai loại tài sản này. Khi bất động sản bước vào chu kỳ tăng thì họ nhẩy vào và hầu như mua giá nào cũng có lãi. Khi thị trường chứng khoán vào chu kỳ tăng họ lại chuyển tiền từ bất động sản vào chứng khoán. Họ nắm giữ rất nhiều tiền, chính họ hoặc ăn theo hoặc là người tạo nên các cơn sóng
Nhà đầu tư nhỏ lẻ như chúng ta phải đủ năng lực nhận biết tiền đang đổ vào loại tài sản nào để nương theo con sóng mà họ tạo ra.
Thông minh tài chính (P3: Danh mục đầu tư -Một số tài sản quen thuộc)
Thông minh tài chính (P2: Lựa chọn cho mình một con đường và đức tính phải rèn luyện)
Thông minh tài chính (P1: Không thể đánh bại thị trường)
Chu kỳ tích lũy tư bản lần 4 – Châu Á
Bất cứ thời điểm nào trên thị trường cũng sẽ 3 nhóm người. Nhóm 1 là người muốn bán ở giá X+1, nhóm 2 là người muốn mua ở giá X và nhóm 3 là nhóm do dự không quyết. Nhóm muốn bán có thể bán ngay sát mức giá vừa khớp hoặc xa và mức giá; nhóm mua cũng tương tự như vậy.
Thường những người đặt mua hay bán xa vài mức giá là những người có tính toán họ. Họ đặt mua tại điểm mà họ cho rằng giá sẽ bật tăng lại; tương tự như nhóm bán đặt lệnh tại mức giá họ cho rằng giá sẽ quay đầu giảm. Những người sốt ruột thường họ đặt ngay sát mức giá vừa khớp; thấy sốt ruột mãi không khớp thì họ chuyển luôn lệnh sang giá khớp được luôn.
Những người do dự họ nhìn sự biến thiên của giá theo thời gian thực hoặc theo khung thời gian cao hơn. Họ có thể từ người mua chuyển sang người bán và ngược lại. Từ “do dự” đã cho ta thấy sự không ổn định của họ, khi một cp đang cân bằng ở một mức giá, khi ma hai nhóm mua bán đang ngồi nhìn nhau, thì họ nhẩy vào phe mua hoặc phe bán làm cho giá lên xuống.
[…] Đầu tư chứng khoán (P6: Chọn thời điểm giao dịch)10/06/2025 […]