Chỉ số VNI (VN Indext) đang ở vùng giá trước khi xảy ra sự kiện Mỹ công bố thuế đối ứng. Hầu hết các cp đã lấy lại những gì đã mất thậm chí giá còn cao hơn trước ngày 3/4. Nếu cp nào còn chưa lấy được vùng giá trước đó thì tốt nhất bạn nên cho vào black list để theo dõi và từ bỏ.
Các vấn đề về thuế đối ứng tới nay vẫn chưa được giải quyết mà thời hạn 3 tháng cũng đã đến gần. Nếu vấn đề thuế đối ứng với Mỹ không được giải quyết thì giá sẽ giảm lại về thời điểm ngày 9/4 (Ngày Mỹ gia hạn 3 tháng); và tất nhiên nó sẽ giảm thấp hơn cả mức này sau đó.
Thanh khoản mấy ngày nay thấp vì các nhà đầu tư đang chuyến sang phòng thủ nghe ngóng thông tin về tình hình đàm phán.
Nhìn rộng ra thì hiện nay bất động sản đang giá rât cao, mua bây giờ thì khả năng sẽ phải đợi nhiều năm cho tới chu kỳ tăng giá mới. Tiền gửi ngân hàng thì lãi suất rât thấp 5,8%/năm. Trái phiếu doanh nghiệp cũng đang còn chưa giải quyết được các tồn tại cũ. Vàng thì đã tăng một mạch như bất động sản giai đoạn qua và chính phủ thì đang lườm khi tác động mạnh cả vào bên cung lẫn bên cầu.
Các hộ kinh doanh cá thể mấy hôm nay đang phải đóng cửa hàng loạt để chống trend chống hàng giải hàng nhái của CP. Mặt khác với các hộ KD có doanh thu lớn hơn 1 tỷ/năm phải xuất hóa đơn làm tăng thêm chi phí và khó có hóa đơn đầu vào (những ncc đầu vào của họ có thể có doanh thu < 1 tỷ và họ không phải kê khai thuế).
Nhà nước đang tỉnh giản bộ máy thông qua sát nhập bộ, sát nhập tỉnh, bỏ cấp huyện. Hàng trăm nghìn lao động khối nhà nước sẽ bơ vơ; chỉ một phần có thể gia nhập khối doanh nghiệp tư nhân. Có nghĩa là sẽ có rất nhiều nhà đầu tư mới gia nhập vào thị trường chứng khoán.
Bối cảnh trên khiến cho VNI vẫn có thể loanh quanh vùng đỉnh mà không sụt giảm nhờ một lượng nhà đầu tư mới đang và sẽ gia nhập cùng khó khăn trong các kênh đàu tư khác. Nếu như việc đàm phán thuế quan với Mỹ không quá tệ thì khả năng VNI sẽ tiếp tục đi lên trong một xu hướng tăng. VNI ở một xu hướng tăng thì chúng ta mới có cơ hội kiếm tiền rõ ràng.
Càng sát tới hạn cuối tháng 6/2025 mà không có thông tin tích cực nào thì VNI sẽ giảm vì rất nhiều nđt sẽ muốn bán ra giữ tiền cho an toàn.
Chúng ta quay lại với việc học tập.
10. Hai kiêu điều chỉnh trong một xu hướng (tăng hoặc giảm)
- Kiểu cổ điển
Trong một xu hướng tăng sẽ có các cú lừa nhằm đuổi nđt đang cầm hàng yếu bóng vía ra khỏi tàu. Lượng này sau đó sẽ quay lại để mua chính cp họ đã bán ra trước đó. Những điều chỉnh này hoặc thành công hoặc thất bại.
Đây gần như là bài học nằm lòng của nhà đầu tư. Trong một xu hướng tăng thì đỉnh sau cao hơn đỉnh trước và đáy sau cao hơn đáy trước.
Trong một xu hướng tăng hoặc nó sẽ tăng một mạch, hôm nào giá cũng cao hơn hôm trước, hoặc nó sẽ có những pha điều chỉnh nhưng tuân theo nguyên tắc khi giảm thì giá sẽ không thấp hơn giá của đáy trước đó. Trong một xu hướng giảm thì giá đỉnh sau thấp hơn đỉnh trước và đáy sau thấp hơn đáy trước.
Tương tự khi một cp trong một xu hướng giảm nó sẽ giảm liên tục, các nến đỏ liên tục hoặc thỉnh thoảng nhô lên chút để thu hút những nđt mới nghĩ rằng nó sẽ không giảm nữa mua vào
- Kiểu phức tạp
Điều chỉnh đơn giản là kiến thức cơ bản của các nđt vì vậy họ hành xử theo hướng dẫn của đồ thị từ đó tạo nên kiểu đồ thị đó. Trong một xu hướng tăng, khi giá giảm về gần đáy trước đó, nhiều nhà đầu tư đặt lệnh mua gần đáy cũ tạo lên lượng cầu lớn. Những nđt khác lo sợ đáy mới có thể sẽ thấp hơn đáy cũ nên họ bán ra. Hai bên giằng co nhau, nếu bên cầu mạnh hơn bên cung thì giá lại đi lên. Khi giá đi lên các nđt muốn bán giờ lại chuyển sang giữ và mua vì họ tin rằng cp đã điều chỉnh thành công khiến giá lại tăng lên. Đặc biệt khi giá tăng hơn đỉnh của phiên trước đó sẽ kích hoạt thêm người mua.
Có thêm một kiểu điều chỉnh phức tạp khi mà giá đáy sau thấp hơn đáy trước nhưng sau đó lại tiếp tục xu hướng tăng. Khi giá đáy sau thấp hơn đáy trước rất nhiều nđt hoảng sợ sẽ bán ra vì cho rằng cp đã điều chỉnh thất bại, giá sẽ vào xu hướng giảm.
Một nhóm nđt khác có niềm tin rằng đây là điều chỉnh giả (hoặc họ chính là người tạo ra kịch bản đó để rũ bỏ những nđt cứng đầu còn đeo bám) nên họ mua vào. Thường giá ở vùng đáy thấp này phải ngắn trong 1 tới 2 phiên nếu không lượng bên cung sẽ tăng lên khi nđt cầm hàng tin tưởng rằng đây là điều chỉnh thất bại.
Trong một xu hướng tăng (hay giảm) sẽ có những lần điều chỉnh. Những lần điều chỉnh này có thể thành công hoặc thất bại; khó có thể nói trước trừ khi bạn trong nhóm những tay to. Có thể tay to chỉ muốn điều chỉnh để rũ bỏ các nđt cầm hàng nhưng lượng cung lớn ngoài tầm kiểm soát có thể khiến cp thực sự giảm dẫn tới điều chỉnh thất bại.
Chúng ta không thể biết điều chỉnh sẽ thành công hay thất bại chỉ bằng cách nhìn vào giá mỗi ngày. Mua bán trên bảng giá trong thời gian thực sẽ đánh lừa suy nghĩ của bạn theo đúng ý đồ của tay to. Ví dụ họ sẽ tạo ra một loạt lệnh bán ồ ạt khiến bạn hoảng sợ mà bán ra. Hoặc họ kê một lệnh bán rất lớn phía bên bán trong khi bên mua khối lượng đặt mua rất ít làm hình thành suy nghĩ rằng nếu không bán ra thì sau này sẽ phải bán giá thấp hơn.
Điều chỉnh là một hoạt động diễn ra thường xuyên và nó liên quan tới dự đoán rất quan trọng về việc xu hướng có kết thúc hay không. Ta tóm gọn lại như sau:
- Điều chỉnh thành công:
Nhiệm vụ của chúng ta là không để mất hàng trong một nhịp điều chỉnh thành công.
Trong một xu hướng tăng cp giảm điểm, một số nđt lo lắng rằng nó sẽ chuyển sang xu hướng giảm và chốt lời. Nhưng sau đó một số nđt thấy rằng đây là cơ hội mua cp giá thấp trong một xu hướng tăng vì vậy nhẩy vào mua kéo chỉ số đi lên. Một lượng nđt mới đã thay thê nđt bằng cách đó; họ dùng giá mua làm giá vốn từ đó không bán ra khi giá tăng và nhờ vậy cp thuận lợi tiếp tục xu hướng tăng.
Xu hướng có thể diễn ra trên biểu đồ tuần, ngày, giờ, phút. Điều chỉnh thường diễn ra trong một thời gian thấp hơn so với khung thời gian xu hướng
Các điều chỉnh thường chung một độ dốc và độ sâu vì vậy khi xem xét một điều chỉnh cần so sánh với lần điều chỉnh trước đó.
- Điều chỉnh thất bại
Nhiệm vụ của chúng ta là phải bán ra sớm nhất có thể khi cp chuyển sang xu hướng giảm. Việc thoát ra này thường rất khó khăn do ta phải chấp nhận bán ra giá thấp hơn giá dự định trước đó. Ví dụ hôm qua bạn định bán ra giá 10.000đ nhưng nay đã là 9800đ; bạn so sánh tiếc nuối từ đó kỳ vọng rằng giá sẽ tăng lên vào ngày mai; nhưng ngày mai giá lại còn giảm hơn nữa.
Khác với điều chỉnh thành công, trong đà giảm người bán thì sốt ruột còn người mua thì chẳng thấy đâu. Giá có thể cố gắng bứt lên nhưng lực bứt lên không đủ. Lý tưởng nhất là nó dao động quanh đỉnh cũ để tích lũy sau đó bứt lên để trở thành điều chỉnh thành công tiếp tục xu hướng tăng; nếu nó là pha điều chỉnh thất bại thì giá sẽ nhanh chóng giảm xuống vì những người cầm hàng sốt ruột bán ra khi nó gần quay lại đỉnh cũ. Chúng ta phải phân biệt nó ở trường hợp nào, tích lũy để tiếp tục tăng hay là sẽ đảo chiều. Quyết định hợp lý lúc này khi giá dao động quanh đỉnh cũ thì chốt lời một phần hoặc bán toàn bộ đợi xem xu hướng tiếp theo sẽ như thế nào.
Chúng ta cần hiểu cốt lõi vấn đề là mỗi cp hay tổng thể vnindex khi tăng hay giảm đều theo một kế hoạch lớn nào đó. Chúng ta nhận biết một cp nào đó có “một kế hoạch lớn” thông qua việc có các phiên mua bất chấp với số tiền cực lớn. Những người lắm tiền mà còn tồn tại trên thị trường này đều có sỏi trong đầu. Bạn sẽ phải hỏi tại sao họ lại mua giá cao như vậy? Tại sao không đợi một hai phiên tới hẵng mua vì kiểu gì giá cũng sẽ giảm sau một cú tăng mạnh. Chắc chắn phải có lý do nào đó đứng đằng sau.
Chúng ta nên tránh xa các cp dật dờ trôi trong vô định. Những cp như vậy sẽ chiếm dụng vốn của nđt. Bạn có thể không thua nhiều nhưng cũng chẳng thắng nhiều. Sau khi nhận biết được rằng một cp nào đó có một “kế hoạch lớn”, bạn cần hình dung kế hoạch lớn đó là gì? Kế hoạch lớn đó chắc chắn phải bao gồm 2 pha chính là tăng và giảm; phase này sẽ kéo dài bao lâu nữa?. Ta đang ở đâu trong cái chu kỳ này? Đang ở phase tăng hay đang trong phase giảm
Như một nhà lướt sóng; bạn cần phải nhẩy từ cp này sang cp khác để luôn chọn đúng vị trí trong một phase tăng. Nếu bạn quá yêu một cp nào đó bạn có thể trôi qua một phase tăng và không bán đi khi nó vào phase giảm khiến cho của thiên trả địa.
Một kế hoạch lớn đương nhiên phải có dấu chân của tay to. Tay to không hẳn họ có đủ tiềm lực kiểm soát được cp. Họ cần các nđt khác giúp cp đi lên và cần họ hấp thụ lượng hàng khi họ muốn thoát ra tại đỉnh. Ta phải định vị được thói quen của tay to này. Họ liên tục kéo lên rồi điều chỉnh rồi kéo lên hay họ thỉnh thoáng đẩy thuyền? Họ đã có đủ lượng hàng tại phase tích lũy nên họ không cần thiết phải mua nhiều trong phase đi lên; họ chỉ thỉnh thoảng tác động để con thuyền đi đúng hướng. Mặt khác, không phải mọi thứ sẽ đi đúng kế hoạch của tay to; họ có thể không còn đủ nguồn lực để đưa thuyền đi tiếp, buộc phải bán giá thấp hơn nhiều so với giá kỳ vọng của họ; lúc này ta phải thoát ra cùng họ thay vì đắm thuyền cùng các nđt còn ở lại.
Hỗ trợ và kháng cự
Vùng/đường hỗ trợ là tại đó khi giá giảm chạm vào có xác suất cao sẽ bật lên. Vùng/đường kháng cự là khi gia tăng tới đó xác suất cao giá sẽ giảm xuống. Tôi dùng từ “xác suất” vì bản chất giao dịch là dùng xác suất, không có gì là chắc chắn 100%. Chúng ta muốn giao dịch thành công thì phải lựa chọn cửa có xác suất cao.
Có ba nguyên nhân chính sinh ra đường kháng cự và hỗ trợ:
1. Mỗi cổ phiếu đều có một vài nđt nắm số lượng lớn cp, họ họ nắm dài hạn vì nhiều nguyên nhân. Có thể họ thuộc về ban quản trị, họ muốn chiếm slg cp lớn để chi phối DN, họ không muốn giá cp quá rẻ để bị thôn tính. Những nđt này không muốn giá giảm quá một mức nào đó vì vậy họ mua nhằm đỡ giá.
2. Một người đang sở hữu cp đó hoặc chưa sở hữu nhưng đang chú ý cp đó sẽ quyết định mua cp ở mức giá nào? Họ có thể đánh giá giá trị nội tại của DN, giá trị tương lai của DN hoặc đơn giản là họ so sánh tương đối với các mức giá trước đó. Khi giá đang giảm về gần mức hỗ trợ, họ thấy rằng trước đó giá đã bật lên chứng tỏ giá đã đủ rẻ (vì rẻ nên trước đó mới có người mua). Khi giá đang tăng tới mức kháng cự, họ logic tương tự cho rằng giá đắt, những người trước đó đã bán ra vì vậy họ cũng bán ra.
3. Những người đã mua vùng đình trước đó sau đó giá giảm khiến họ chịu thua lỗ. Ngay khi giá tăng tới mức gần hoặc hòa vốn họ sẽ bán ra để chấm dứt sự dày vò về cảm xúc. Mức 52 tuần thường được đưa ra vì hầu hết những nđt cứng đầu nhất sẽ không thể chịu được tới lúc này, họ đã bán trước đó. Khi giá giảm tới mức hỗ trợ, một số nđt trước đó đã không mua được kịp vì vậy họ nhanh chóng mua vào cho thỏa ước nguyện. Họ kỳ vọng giá lại tăng bật trở lại để họ có thể chốt lời ở giá kháng cự. Những người cầm cổ tới giờ đó thì cho rằng giá đã quá rẻ, không giảm được nữa vì vậy họ ngừng bán.
Nhiều người ở đây được thể hiện bằng khối lượng. Khi giá tới kháng cự, khối lượng giao dịch lớn nhưng giá loanh quanh không break lên được thì đó là kháng cự mạnh. Khi giá tới hỗ trợ, khối lượng giao dịch lớn hơn trước đó và giá không giảm thêm thì gọi là kháng cự mạnh. Điều này có nghia là cùng một tên gọi nhưng sức mạnh sẽ khác nhau, chúng ta nhìn khối lượng tại mức đó trong lịch sử gần nhất để phân biệt.
Kháng cự thành hỗ trợ và hỗ trợ thành kháng cự
Khi giá vượt lên khỏi kháng cự cũ ta hiểu rằng phải có một nguyên nhân nào đó phía sau. Nếu nguyên nhân đó đến từ sự fomo, người ta lao vào mua mà không biết tại sao thì giá có thể sẽ quay lại xuống dưới kháng cự. Nhưng nếu nguyên nhân đến từ một cái “mới” nào đó thì sẽ bền vững hơn. Có thể do dự đoán về doanh số/lợi nhuận mới của DN; do sự lạc quan về tăng trưởng ngành,….Điều này khiến những người cầm cp không muốn bán ra nữa và những người cầm tiền định giá lại giá cp thấy rằng không còn đắt nữa. Một mức giá mới được hình thành, tại đó cả bên mua và bán đều thống nhất rằng nó đã phản ánh đúng hiện trạng.
Khi giá đâm thủng hỗ trợ tương tự cũng hiểu là một yếu tố “mới” nào đó đã hình thành khiến cho các nđt thay đổi cách nhìn về giá hiện tại của DN. Đó có thể là dự báo doanh thu/lợi nhuận giảm, ngành gặp khó khăn,… Hoặc giá trước đó đã bị định quá cao, giờ nó cần phải giảm để về gần với mức định giá đúng. Nếu giá giảm xuống dưới hỗ trợ mà chẳng có lý do gì chính đáng, giá vẫn đang thấp hơn giá trị của DN thì khả năng nó bật trợ lại sẽ rất nhanh; thường nó giảm xuống dưới hỗ trợ rồi quay lên trong vài ngày, vài tuần mà không bị cản trở khi gặp giá hỗ trợ cũ.
Xu hướng:
- Một xu hướng tăng thì đỉnh sau phải cao hơn đỉnh trước. Đáy sau cao hơn đáy trước. Tất nhiên đáy sau cũng có thể thấp hơn đáy trước miễn là đỉnh sau cao hơn đỉnh trước. Nhưng nếu đáy sau cao hơn đáy trước càng nhiều thì đường chéo nối nó càng dốc thể hiện xu hướng mạnh.
- Một xu hướng giảm thì đỉnh sau thấp hơn đỉnh trước và đáy sau thấp hơn đáy trước. Trong đó đáy sau cao hơn đáy trước là điều kiện tiên quyết thể hiện đà giảm.
- Một xu hướng tăng đến lúc nào đó nó sẽ yếu đi thể hiện bằng việc đỉnh mới không bám được vào đường thẳng nối các đỉnh trước đó. Khi nó yếu nó sẽ có xu hướng đi ngang để tích lũy, quyết định đi tiếp hay là vào xu hướng giảm.
- Một xu hướng giảm đến lúc nào đó nó cũng sẽ yếu đi thể hiện bằng đáy sau không còn chạm vào đường thẳng nối các đáy. Nó sẽ đi ngang quyết định xu hướng tiếp theo, bật lên hoặc đi xuống. Giữa hai xu hướng tăng và giảm luôn có một giai đoạn đi ngang trung gian. Xem Nguyên lý Wyckoff.