Calitso-Huấn luyện viên trưởng đội tuyển Việt nam khi phát biểu với phóng viên về vụ việc Thủ môn Hồng Sơn đã nói “Đội bóng là đội bóng, quan hệ là quan hệ nhưng trên hết, công việc vẫn phải là công việc”. Rất rõ ràng và dễ hiểu, nó phản ánh một thói quen của chúng ta đó là “thích thì làm, không thích thì cóc làm” đã ăn sâu vào Tư duy của chúng ta từ hồi cả nước chỗ nào cũng thấy lúa nước. Ngay cả một nơi tưởng như chuyên nghiệp nhất như Đội tuyển bóng đã quốc gia (quốc gia đấy nhé, không phải dạng đội bóng làng ta đâu) mà còn có cách làm theo kiểu phân nhóm túm tụm, không vì mục tiêu danh dự quốc gia mà vì lợi ích của một nhóm người.
Một ông thầy tây không biết tiếng Việt Nam, kô hiểu tập quán của dân tộc Việt Nam, hành động vì danh dự vì niềm tin một ngày nào đó đội tuyển Việt nam cầm được một cái cúp vô địch Seagame làm sao cũng có thể chia bè phái trong đổi tuyển được. Điều đó tất yếu dẫn đến ông ở một phe riêng, một mình ông, nhiều hơn chắc có thêm vài người lãnh đạo đội tuyển, còn các cầu thủ ở một phe khác đang lo kiếm càng nhiều tiền càng tốt, danh dự đất nước chỉ là cái đinh.
.
Đội tuyển được đầu tư lớn, mục tiêu rất rõ ràng là phải vô địch Seagame, không phải cạnh tranh với ai vì chỉ có một đội tuyển mà còn chật vật như vậy. Thử hỏi một công ty trong nước với nguồn lực có hạn, mục tiêu không rõ ràng, đối thủ cạnh tranh đông thì còn khó khăn như thế nào nữa.
Quay trở lại cách tư duy lúa nước của chúng ta, đó là lý do mãi ta và nước ta mãi chẳng khá được. Nếu ai đã từng đọc lý do thành công của Toyota thì biết được sở dĩ toyota thành công là nhờ nhà máy đầu tiên, công nhân đầu tiên của họ được xây dựng tại tỉnh Mikawa nơi vốn nổi tiếng bởi tinh thần Samurai. Tinh thần Samurai Mikawa mà sau là cương lĩnh của Toyota là:
2. Dốc tâm vào việc nghiên cứu và chế tạo, luôn đi trước thời đại.
3. Tránh xa những điều hoa mỹ, đạt đến mức vững chãi kiên cường
4. Phát huy tình thân ái đối với bạn bè bằng hữu, xây dựng thuần phong mỹ tục trong gia đình.
5. Tôn trọng những điều răn của Thần Phật, sống một cuộc đời cảm tạ báo ân.
Nghe có vẻ phong kiến nhỉ? nhưng nhờ có tinh thần như vậy mà Toyota mới có bước phát triển bền vững như ngày nay ngay cả khi General motor hãng đứng nhất thế giới còn phải lao đao.
Tập quán tư duy lúa nước là gì?
2. Không làm hôm nay thì ngày mai làm.
3. Vừa làm vừa nhậu là hiệu quả nhất.
4. Thằng hàng xóm mà vứt sâu sang nhà tao, tao giết sống.
5. Tôn trọng các loài ma nhất là Ma làng.
Nhờ có tinh thần lúa nước mà Nước ta mãi vẫn thế, tuy nhiên về lâu về dài tư duy lúa nước sẽ mai một đi và sẽ định hình một cách tư duy mới. Vậy, ta sẽ chọn loại tư duy gì? tư duy của Trung quốc? tư duy của Nhật bản? Tư duy của Mỹ? hay là Tư duy của Việt Nam mang định hướng xã hội chủ nghĩa?